Hier ben ik nog eens voor ik de vakantie in duik met een blogje over leren en ontwikkelen. Het blogje onstond uit de samenwerking met Els Vanhoven - verantwoordelijke voor leiderschapsontwikkeling bij het AZ Groeninge te Kortrijk. Samen zijn we een spannend leertraject in gedoken en de vraag die ons blijft bezig houden in het ontwerpen van dat leertraject voor de management-laag van het AZ Groeningen is: "Leiderschapsontwikkeling, hoe loopt dat eigenlijk en hoe prikkelen we dat dan op een zo effectief mogelijke manier?"
Met deze blog probeer ik het innerlijk proces even te verwoorden:
Eerst heb je alles op een rijtje (of je leeft in die comfort gevende illusie).
Doordat de omstandigheden rondom jou veranderen, je rol verandert of je bewust wordt van het feit dat er iets anders van jou wordt verwacht in een bepaald aspect van je rol of omdat je begint te merken dat je niet de resultaten genereert die je zou willen, ... ontstaat er een soort spanning tussen hoe het nu is en hoe je het zou willen (of hoe de wereld rondom jou het zou willen).
Dit zorgt voor een heel interessant innerlijk proces. Die kloof creëert een soort interne spanning waar we - zonder dat we het door hebben - zo snel mogelijk van af willen. Vergelijk het met wat je intern voelt als je iets niet meer terug vindt. Je zoeken is enerzijds om het terug te vinden maar anderzijds om van die interne spanning af te geraken. Mensen die wat ervaring hebben met mindfullness zullen dit voorbeeld wel herkennen.
Nu, die interne spanning is een heel interessant proces, het is een soort incubator die open gaat in je psyche. Alle goeie leer- of ontwikkel interventies zorgen er eigenlijk voor dat die incubator in gang schiet. De kunst is dan om die spanning zijn werk te laten doen in plaats van er snel van af proberen te geraken. Laat die incubator maar werken … en zorg vooral dat jouw prikkels (bv. door middel van feedback of door middel van goed gekozen vragen) net hetzelfde effect hebben bij je medewerkers, collega’s, trainees, coachees, kinderen, ...
Leren en ontwikkelen is immers een proces en een proces heeft tijd nodig. Een boom groeit ook niet sneller omdat je hem daartoe uitnodigt. In die zin is het veel krachtiger om een goede leervraag als leidraad te hebben dan om snel op zoek te willen gaan naar antwoorden (via tools, modellen, one-size-fits-all oplossingen, …).
Els Vahoven: "Van het moment dat je weet waar je je wil in ontwikkelen en hoe het eruit zal zien als je hierin gegroeid bent (bv. Wat zal je dan concreet anders doen ?), dan ben je al volop aan het leren & en aan het ontwikkelen. Je herkent vanaf dan (on)bewust zaken in het dagelijkse werk die met jouw leervraag te maken hebben en begint hier anders mee om te gaan."
Mensen die meesterschap ontwikkelen in een bepaalde vaardigheid zijn in die zin nooit klaar. Ze zorgen dat het proces levendig blijft en net daardoor blijven ze zich ontwikkelen, blijven ze nieuwsgierig. Hier volgen enkele vragen die volgens mij de ontwikkeling van leiderschap prikkelen:
Hoe slaag jij er in om het beste van mensen op een duurzame manier vrij te maken?
Hoe slaag jij er in om meer zelf-regulering - afgestemd op de doelen van de organisatie - te ontwikkelen binnen teams?
Hoe slaag jij er in om de verborgen boodschap in weerstand sneller te ontcijferen?
Hoe zorg jij er voor dat mensen zich vlotter afstemmen op verandering?
Hoe zorg jij er voor dat je boodschap z’n beoogde effect heeft?
Welke kleine interventies kan jij doen om telkens weer een oplossingsgerichte dynamiek te creëren?
Wat zorgt er voor dat afdelingen op een interdependente manier gaan samen werken?
Hoe kan jij jezelf overbodig maken? (deze vraag hoor ik vaak terug bij bijzonder inspirerende leiders)
...
Mooie, wezenlijke vragen … en er zijn geen sluitende antwoorden op dit soort vragen het zijn immers geen mathematische puzzels. Ontdek en omarm zo’n vraag - passend bij jouw job of rol - en laat je interne incubator er maar op kauwen. Je zou wel eens versteld kunnen staan van wat zich doorheen de tijd allemaal kan ontvouwen. Snel een antwoord proberen te formuleren doet dit proces helemaal te niet. Het doet me denken aan een schitterend stukje van Rainer Maria Rilke:
“...I would like to beg you dear Sir, as well as I can, to have patience with everything unresolved in your heart and to try to love the questions themselves as if they were locked rooms or books written in a very foreign language. Don't search for the answers, which could not be given to you now, because you would not be able to live them. And the point is to live everything. So, live the questions now. Perhaps then, someday far in the future, you will gradually, without even noticing it, live your way into the answer.”
Geniet van de zomer en laat die vragen maar pruttelen in je binnen wereld ...
I like Slow Cooking.